მარსი: საინტერესო ფაქტები წითელი პლანეტის შესახებ

👉 შორეულ წარსულში მარსზე წყალი იყო: მრავალი წლის განმავლობაში იყო დებატები, იყო თუ არა სიცოცხლე მარსზე. პირველმა „არხები“ მარსის ზედაპირზე ასტრონომმა პერსივალ ლოუელმა შეამჩნია და ნაადრევი დასკვნა გააკეთა უცხო ცივილიზაციის შესახებ. მაგრამ, შემდგომი აღმოჩენებით გაირკვა, რომ ეს იყო მხოლოდ წყლის და შენაკადების ძველი კალაპოტების ნაშთები. (მარსი)

👉 წყალი გაყინულ მდგომარეობაში მარსზე დღესაც არსებობს: მარსს აქვს თხელი ატმოსფერი, ეს კი წყალს საშუალებას არ აძლევს იდინოს ან დაგროვდეს დიდი მოცულობით, მაგრამ რაც დანამდვილებით ცნობილია, მარსს აქვს ყინულის პოლუსები. მთავარი კითხვა შემდეგში მდგომარეობს – დნება თუ არა ყინული წლის გარკვეულ პერიოდში და თუ კი, საკმარისია თუ არა ეს დამდნარი წყალი მიკრობების არსებობისათვის და ცხოვრებისათვის.

👉 მარსს ორი მთვარე აქვს და ერთ-ერთი მათგანი განწირულია: მარსს ორი ასტეროიდის მსგავსი მთვარე აქვს, ფობოსი და დემოსი. ფობოსს საკმად მცირე დრო დარჩა სისოხლისათვის – NASA-ს მიხედვით, 30-50 მილიონი წლის შემდეგ იგი შეეჯახება მარსს ან დაიშლება, იმიტომ რომ მარსის მიზიდულობას იგი ვეღარ გაუძლებს.

👉 დაუცველი ასტრონავტი მარზე სწრაფად დაიღუპება: მარსზე ძალიან ცივა -45 გრადუსი. მასზე ატმოსფერო პრაქტიკულად არ არის. წნევა დაახლოებით 1%-ია იმისგან, რაც დედამიწაე გვაქვს… და მაინც რომ ჰქონდეს ატმოსფერო მარსს, მისი შემადგენლობა მაინც არ იქნებოდა ისეთი შემადგენლობის, როგორიც ადამიანებს გვინდა სიცოცხლისათვის – აზოტი/ჟანგბადი. მარსის ატმსფეროში არის 95% ნახშირორჟანგი, 3% აზოტი, 1.6 პროცენტი არგონი.

👉 მარსზე მეთანია: მეთანი შეიძლება აღვიქვათ, როგორც ბიოლოგიური აქტივობის დამადასტურებელი ფაქტი – მიკრობები მას გამოყოფენ – ან შეიძლება ეს გეოლოგიური აქტივობის მიზეზი იყო. დასკვნა? ჯერ საბოლოო შეთანხმებული დასკვა არ გვაქვს. კურიოზიტი როვერმა, რამოდენიმეჯერ დააფიქსირა მეტანის დიდი გაფრქვევები, მაგრამ ჯერჯერობით უცნობია ამის გამომწვევი მიზეზები.

👉 მარსი ძალიან პოპულარული დანიშნულების ადგილია: ბევრი კოსმოსური ხომალდი გაიგზავნა მარსისკენ, ზოგიერთმა დაჯდომაც მოახერხა. მოკლე დროში, რთულია ყველას ჩამოთვლა. NASA-ს ვიკინგები იყვნენ პირველები 1976 წელს. ზოგადად NASA არის ერთადერთი კოსმოსური სააგენტო, რომელმაც პლანეტაზე დაჯდომა მოახერხა. შემდეგ იყვნენ როვერები 1997, 2004 და 2012 წლებში, და ბოლოს 2021-ში. თუმცაღა ათვისების ტემპების მიხედვით წინ ბევრი სიახლე გველის.

ტეგები: საინტერესო, მარსი, პლანეტა, კოსმოსი