მცირე რამ თაფლზე
პირველად ადამიანმა თაფლს გემო გაუსინჯა მაშინ, როცა შემთხვევით, ფუღუროში ფუტკარჩაბუდებული ხე მოჭრა. მიაგნებდა თუ არა თაფლით სავსე ფუღუროს, ფუტკარს ხოცავდა, ნადავლი კი შინ მიჰქონდა. გვიან მიხვდა, რომ ხე მოენიშნა, თაფლის ნაწილი წამოეღო და ნაწილი ფუტკრისთვის დეტოვებინა, ასე დაიბადა პირველი სკაც და მეფუტკრეც.
დროთა განმავლობაში ასეთ მონიშნულ ხეს სხვა მიაგნებდა და „იპარავდა“… ამან კი ადამიანი იძულებული გახადა, მოეჭრა ხის ფუღუროიანი ნაწილი და თავის ეზოში გადაეტანა. ზოგი წინასწარ გამზადებულ ფუღუროიან ხის ნაჭრებს ხის ტოტებში დგამდა, ზოგი სპეციალურად აკეთებდა დასადგამს. გურია-აჭარაში დღესაც შეხვდებით ხეზე მოთავსებულ ე.წ. გეჯებს. როდესაც შიგ ფუტკარი დაბინავდება, – გეჯა გაცოცხლდაო, – ამბობენ.
თაფლი წარმოშობის მიხედვით შეიძლება იყოს ორგვარი, მონო ან პოლიფლორული. პირველს განეკუთვნება მზესუმზირის, აკაციის, ცაცხვის ან სხვა მსგავსი მცენარისაგან მიღებული თაფლი, ხოლო მეორეს – მდელოს ყვავილებისაგან, ტყის თაფლოვანთა ნექტარისაგან, ან სხვადასხვა მცენარისაგან მიღებული თაფლი.
თაფლის დაშაქრება დამოკიდებულია მის ქიმიურ შემადგენლობაზე. დიდი რაოდენობით ყურძნის შაქრის მქონე თაფლი მალე შაქრდება, მანანის თაფლგარეული – გვიან, საკუთრივ მანანის თაფლი კი არ შაქრდება მასში დექსტრინების არსებობის გამო, რადგან ისინი დამშაქვრელ კრისტალებს გარს ეკვრიან და დაშაქრების საშუალებას არ აძლევენ.
თუ თაფლი დაკრისტალებულია და საჭიროა მისი გაწმენდა ან გადნობა, აცხელებენ 50-55 გრადუსამდე. 60 გრადუსის ზემოთ ტაფლის გაცხელება დაუშვებელია, რადგან მასში არსებული ფერმენტები ისპობა და კარგავს ძვირფას თვისებებს.
ნატურალურ თაფლს გააჩნია ძალიან სასარგებლო თვისებები: ის აძლიერებს ნივთიერებათა ცვლას, აწესრიგებს საჭმლის მომნელებელი სისტემის ფუნქციონირებას, ასტიმულირებს იმუნურ სისტემასა და შინაგან ორგანოებს, ახდენს ბაქტერიოციდულ, მატონიზებელ და ანთების საწინააღმდეგო მოქმედებას, აჩქარებს ქსოვილების აღდგენას.
